دانشجویانی که بین وطن و خوابگاه تردد می کنند، حکم نماز و روزه شان چیست؟
اگر انسان هنگام خارج شدن از وطن به بیش از حد ترخص برود، تا زمانی که به حد مسافت شرعی نر سد، هیچ اشکالی ندارد و نماز را باید کامل بخواند و روزه اش نیز صحیح است، اما اگر از حد مسافت شرعی تجاوز کند، در این مسئله در بین مرا جع معظم تقلید چند نظر وجود دارد:
آیات عظام امام خمینی، فاضل لنکرانی (ره) و خامنه ای، نماز چنین افرادی را شکسته و روزه آنها را باطل می دانند.
آیات عظام سیستانی و تبریزی (ره) با شرایطی نماز چنین افرادی را تمام و روزه آنها را صحیح می دانند.
سایر مراجع معظم تقلید، نماز چنین افرادی را تمام و روزه شان را صحیح می دانند.
کسی (دانشجو یا غیر دانشجو) که از وطن خود به بیش از حد ترخص برود، تا زمانی که به حد مسافت شرعی (5/22 کیلو متر)نر سد، هیچ اشکالی ندارد و نماز را باید کامل بخواند و روزه اش نیز صحیح است، اما در حکم نماز و روزه دانشجویی که سفر او از حد مسافت شرعی تجاوز کند، در بین مرا جع معظم چند نظر وجود دارد. طبق نظر آیات عظام امام خمینی، فاضل لنکرانی (ره) و خامنه ای نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.[1]
مقام معظم رهبری به سؤالی در این زمینه این گونه پاسخ داده اند:
د رسفر برای تحصیل علم نماز شکسته است و روزه هم صحیح نیست. اعم از این که سفرشان هفتگی باشد یا روزانه، ولی کسی که برای کار آزاد یا اداری مسافرت می کند، اگر بین وطن یا محل سکونت و محل کارش هر ده روز حداقل یک مرتبه رفت و آمد نماید، باید از سفر دوم به بعد نماز خود را تمام بخواند و روزه او صحیح است و اگر بین دو سفری که برای کار کردن می رود ده روز در وطن یا جای دیگری بماند، در سفر اولی که بعد از اقامت ده روزه برای کار کردن می رود، نمازش شکسته است و نمی تواند روزه بگیرد.
خلاصه نماز کسی که برای تحصیل علم به جایی مسافرت می کند، نمازش شکسته است و روزه او هم صحیح نیست، مگر قصد ده روز کند نماز تمام و روزه صحیح است، یا یک ماه متوالی دریک جا بماند بعد از 31 روز نمازش تمام و روزه هم صحیح است.[2] (رهبر معظم انقلاب اجازه داده اند این دانشجویانی که مقلد ایشان هستند در این مسئله از ایشان عدول کرده، و در این مسئله به فتوای مرجعی مانند آیت الله بهجت عمل کنند و در نتیجه نمازشان را تمام بخوانند و روزه شان را بگیرند).
نظر سایر مراجع معظم تقلید به شرح زیر است:
آیات عظام بهجت، صافی، اراکی، گلپایگانی: نماز تمام و روزه صحیح است.
آیات عظام مکارم[3] و صانعی[4]: محل تحصیل دانشجویان در حکم وطن است و نماز و روزه در آن جا تمام است و در بین راه شکسته است (در صورتی که به اندازه 43 کیلومتر یا بیشتر باشد).
آیت الله تبریزی: اگر مسافت 22 کیلومتر یا بیشتر باشد، بنابر احتیاط واجب در راه و محل تحصیل و خوابگاه، بین نماز شکسته و تمام جمع کند و روزه ماه رمضان را بگیرد و بعید نیست دیگر قضای روزه بر او واجب نباشد.[5]
آیت الله سیستانی: اگر دو روز کامل در آن جا باشند و قصد ماندن دو سال یا بیشتر داشته باشند، نماز آنها در آن جا تمام و روزه صحیح و در راه شکسته است و اگر دو روز کامل نیست، اگر مجموعاً مسافرتهای آنها در ماه ده روز یا بیشتر است کثیرالسفرند و نماز آنها در همه مسافرتها تمام و روزه صحیح است و اگر 8 یا 9 روز در ماه است، بنابر احتیاط واجب باید هم شکسته بخوانند و هم تمام و روزه را هم بگیرند و هم قضا کنند.[6]
بنابراین، هر شخص با توجه به فتوای مرجع تقلید خود باید وظیفه خود را انجام دهد.
