امام جمعه توپ آغاج؛ رمضان؛ فرصت آشتی با خدا و جبران خطاها/ولنگاری فرهنگی در کشف حجاب از حدگذشته است
به گزارش روابط عمومی دفتر امام جمعه توپ آغاج؛حجت الاسلام حکمت حکیمی فرضمن تبریک ماه مبارک رمضان ،ماه رحمت و غفران الهی با اشاره به آیه «الذی خلق الموت و الحیاة لیبلوکم ایکم احسن عملاً» (ملک، آیه 2) اظهارداشت: رسول گرامی اسلام(ص) در استقبال از ماه پرجاذبه و با برکت رمضان در خطبهای که مشهور به خطبه شعبانیه است، نکتههای مهمی را یادآور میشوند که جان کلام حضرت در این کلام نهفته است که ماه مبارک رمضان فرصتی است ویژه و منحصربهفرد که نباید از کنار آن ساده عبور کرد
فرصتها خیلی سریعتر از آنکه ما گمانش را ببریم، یکی پس از دیگری بهسان برق میگذرند و جز حسرت و اندوه برای ما بهجای نمیگذارند. آنجا که میفرمایند: «ایها الناس قد اقبل الیکم شهر الله بالبرکة و الرحمة و المغفرة، شهر دعیتم الی ضیافة الله» و طبیعی است هر ضیافتی به اقتضای حال میهمان و میزبان، الزاماتی دارد. در این ماه، خالق هستی با بینهایت محبت به بندگانش، آغوش باز کرده است و علاوه بر رزق معنوی قرآن کریم که لذیذترین و بهترین غذای مهیاگردیده آسمانی است، جذبه ولایت اهل بیت عصمت و طهارت را بهویژه با عروج ملکوتی مولای متقیان حضرت علی(ع) بهانهای برای یافتن مسیر هدایت و رسیدن به سعادت و کمال و رستگاری قرار داده است.
تا بدانجا که میفرماید: «شهر هو عندالله افضل الشهور و ایامه افضل الایام و لیالیه افضل اللیالی و ساعاته افضل الساعات»
افضلیت این ماه به ظرفیتها و فرصتهایی است که بهطور ویژه، میزبان کریم برای بندگان شایسته و آگاهش تدارک دیده است که البته معرفت و شناخت نسبت به آن از اهم مسائلی است که همه ما آرزوی آنرا داریم چه آنکه امام سجاد(ع) نیز در دعای شریف چهل و چهارم از صحیفه سجادیه در نجوای با حضرت دوست، عرضه میدارد: «الهمنا معرفة فضله و اجلال حرمته» یعنی ما را به معرفت فضیلت این ماه و تجلیل از حرمتش رهنمون فرما تا ضمن شناخت فرصتهای معنوی این ماه که برترین ماههای سال است و نگهداشتن حرمتش که بهترین دوست و یار است، زمینه رشد و تعالی و کمال را برای خود و جامعه اسلامی به بهترین وجه مهیا سازیم.
مولای متقیان حضرت علی(ع) نیز در همین رابطه میفرمایند: «فتدارک مابقی من عمرک و لاتقل غداً او بعد غد...» (کافی، ج 2، ص 136)
در فرصت طلایی ماه مبارک رمضان است که آدمی از وسوسههای ابلیس لعین و زمینههای انحراف و گناه در امان است و اگر بخواهد و اراده کند، محال است که قدمی به پیش برندارد و بار معنوی آخرتش را نتواند ببندد، مگر آنکه خود نخواهد! در همین رابطه پیامبر رحمت در ضمن خطبه شعبانیه میفرمایند: «ایها الناس ان ابواب الجنان فی هذا الشهر مفتحة فاسالوا ربکم ان لایغلقها علیکم و ابواب النیران معلقة فاسالوا ربکم ان لایفتحها علیکم...»
هرچند نباید از نظر دور داشت که مسألت از خدای متعال منحصر به مسألت زبانی نیست و بهعبارتی باز و بسته بودن دربهای بهشت و جهنم به اراده و عمل خود بندگان بستگی دارد و لذا حضرت در ادامه میفرمایند: «ایها الناس ان انفسکم مرهونة باعمالکم...» تا بندگان خدا بهجای فرصتسوزی در مقام بهرهجویی از فرصتهای پیش آمده برآیند و خود نیز با عمل شایسته، فرصتهای بهتری را بسازند.
در نتیجه ماه مبارک رمضان را میتوان اوج شکوه بهار معنویت و بستری برای تجلی فرصتهای ویژه دانست:
1. فرصت آشتی با خدا و جبران خطاها
ماه رمضان فرصتی است برای جبران اشتباهات گوناگون در عرصههای مختلف زندگی فردی و اجتماعی، چه آنکه فریضه الهی روزه نیز طبق صریح کلام وحی، همین هدف مقدس را دنبال میکند: «کتب علیکم الصیام... لعلکم تتقون» و تقوی نه فقط بهلحاظ تحولات فردی مدنظر است که تقوای سیاسی و اجتماعی بیشتر مورد توجه میباشد زیرا ماهیت زندگی آدمی، اجتماعی است و در این عرصه رعایت پاکی و عدالت و تقوای الهی بهمراتب از تقوای فردی مهمتر است هرچند سلامت اجتماع و تقوای سیاسی نیز یک پایه اساسیاش طهارت نفس و تقوای فردی میباشد تا آدمها یکایک با فرهنگ و متخلق به اخلاق حسنه و طهارت در روح و روان و فکر و اندیشه و گفتار و رفتار نشوند، علیالقاعده جامعه نیز در مسیر تقوا و پاکی قرار نخواهد گرفت زیرا جامعه سالم از آحاد و افراد سالم شکل میگیرد و البته در بستر جامعه سالم افراد به رشد و کمال دستمییابند و لذا سلامت فرد و جامعه باید در کنار هم دیده شود و در فرصت ماه مبارک رمضان به سلامت هر دو اهتمام ورزید.
2. فرصت تقویت اراده و تصمیمگیری
اگرچه اراده مبتنی بر قوه اختیار و انتخاب انسان است و تا قوه اختیار تحریک نشود، عزم و اراده نیز به صحنه نمیآید و لذا گفته میشود که آدمی باید همواره انتخابهای خود را مراقبت و مدیریت نماید زیرا اگر انتخابهای ریز و درشت آدمی در عرصه زندگی با پشتوانه عقل و آگاهی و شناخت باشد هرگز به شکست و ناکامی و در نهایت بیراهه خسران و زیان سوق نخواهد یافت مگر آنکه بهجای عقل و خرد، احساسات و شهوات و خواهشهای نفسانی فرمان بدهد که قطعاً انتخابها نیز به ثمره و نتیجه مطلوب آدمی منتهی نخواهد شد و گاهی بنبست و تحیّر و سرگردانی و پوچی و تزلزل را عاید انسان میکند اما در این میان این قوه اراده و عزم است که در هر حال انتخابها را به مقصد و نتیجه میرساند و ماه مبارک رمضان که ماه تمرین و ممارست همین ارادههاست، فرصتی ویژه است برای تقویت اراده و تنظیم پایههای عزم و تصمیم تا هر آنچه دل میخواهد و نفس میپسندد به عمل نزدیک نگردد بلکه هر آنچه عقل حکم میکند و شرع مقدس میپسندد به برکت ارادهای شایسته جامه عمل بپوشد.
3. فرصت ایجاد نظم و تنظیم نقشه راه
هیچ عبادتی بهلحاظ گستره زمانی و ورود و خروجش، به روزه ماه مبارک رمضان که فریضهای است با اسرار و حکمتهای فراوان، نمیرسد. امساک از اذان صبح تا اذان مغرب آنهم در بستر 30 روز ماه مبارک رمضان بهصورت متوالی، فرصتی را بهوجود میآورد تا آدمی عنصر نظم و مدیریت زمان را در قالب برنامهریزی مناسب و نقشه راهی روشن برای همه عرصههای زندگی فردی و اجتماعی خود تدارک ببیند.
4. فرصت پیوند با ولایت
طبق حدیث معروف از امام باقر(علیهالسلام) که فرمود: بنی الاسلام علی خمسة اشیاء علی الصلاة و الزکاة و الحج و الصیام و الولایة... و ولایت نیز افضل از همه است لانها مفتاحهن والوالی هو الدلیل علیهن» (کافی، ج 2، ص 18)
از این گذشته ماه مبارک رمضان ماهی است که در نیمه آن ولادت امام مجتبی(علیهالسلام) و همزمان با لیالی قدر شهادت حضرت امیر(علیهالسلام) را بهمنزله روح و جان این ماه میدانیم چه آنکه قرآن ناطق علی(علیهالسلام) همانگونه که بهعنوان تجسم انسان کامل، الگوی ما در دنیاست، میزان سنجش عمل ما در آخرت نیز میباشد. بنابراین با گره زدن افکار و اندیشهها و گفتار و رفتارمان با کانون ولایت و امامت بهویژه وجود ولی عصر(ارواحنا فداه) در عصر غیبت و انتظار، از مجرای ولایت فقیه، مسیر پیشرفت و رشد و تعالی را برای خویش و جامعه اسلامی و انقلابی هموارتر سازیم.
خطبه دوم
حجت الاسلام حکیمی فر در بخش دیگر سخنان خود با اشاره
به دیدار جمعی از قاریان با مقام معظم رهبری
بیان کرد:حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب
اسلامی برگزار شد.
در این محفل نورانی که آکنده از عطر و معنویت
قرآن بود، ۸ نفر از حافظان، قاریان و اساتید قرآنی از سراسر کشور آیاتی از کلام
الله مجید را تلاوت کردند و گروههای جمع خوانی نیز به مدح و ثنای پروردگار
پرداختند.
رهبر انقلاب اسلامی در این مراسم، زیبایی الفاظ
قرآن را یک معجزه و دریچه ای برای جذب شدن بسوی مفاهیم عالی و پرمغز آن دانستند و
ضمن تأکید بر لزوم رواج جلسات قرآنی در کشور، به نیاز بیش از پیش دنیا در شرایط
کنونی به مفاهیم قرآن اشاره کردند و گفتند: اگر معانی بلند قرآن با زبان روز، برای
انسان ها بیان شود قطعاً تاثیرگذاری بالایی خواهد داشت و زمینه ساز پیشرفت واقعی
بشریت خواهد شد، زیرا عزت، قدرت، رفاه مادی، تعالی معنوی، گسترش فکر و عقیده، و
شادی و آرامش روحی درگرو عمل به قرآن است.
حضرت آیت الله خامنه ای در ابتدای سخنان خود یاد
و خاطره قاریان قرآن و مهاجران الی الله را که سال گذشته در فاجعه منا جان باختند،
گرامی داشتند و با اظهار خرسندی از گسترش دایره قرآنی ها بخصوص جوانان قرآنی در
کشور، خاطرنشان کردند: اگرچه زیبایی و جذابیت الفاظ قرآنی یک معجزه است اما هدف از
این الفاظ زیبا، گشودن دریچه ای برای رسیدن به فضای پربرکت و پرشکوه مفاهیم قرآنی
است.
دغدغههای رهبری نسبت به
ولنگاری فرهنگی
مقام معظم رهبرى در دیدار اخیر خود با نمایندگان مجلس دهم فرمودند: «در موضوع فرهنگ، نوعى ولنگارى و بىاهتمامى در دستگاههاى فرهنگى به چشم مىخورد، زیرا در تولید کالاى فرهنگى مفید و جلوگیرى از تولید کالاى فرهنگى مضر، کوتاهىهایى صورت مىگیرد.»
آنچه که مقام عظماى ولایت از آن بهعنوان ولنگارى فرهنگى یاد نمودند، در واقع جمعبندى رویکرد مدیریت فرهنگى کشور در قبال تذکرات و هشدارهاى مکرر معظم له در یک عبارت بود.
در حالىکه سالهاست رهبرى از تهاجم فرهنگى و نفوذ و... یاد کرده و ضرورت تشکیل قرارگاههاى فرهنگى را گوشزد کرده و نسبت به تغییر سبک زندگى مردم در زیر سایه تهاجم فرهنگى ابراز نگرانى کرده و هشدار مىدهند؛ طبعا انتظار آن بود که مدیریت فرهنگى کشور از شوراى انقلاب فرهنگى که قرارگاه نخست سیاستگذارى شمرده مى شود تا نهادهاى مهم اجرایى چون وزارت ارشاد و... به وظیفه خود در اینزمینه عمل نمایند.
اما ولنگارى فرهنگى چیست؟ بىقیدى و بىبندوبارى در امر مدیریت فرهنگى در حوزه شناخت آسیبها و ارایه راهحل در موضوعات فرهنگى خود را نشان مىدهد. دهها سازمان و نهاد فرهنگى در کشور به فعالیت مشغولند اما تغییر ارزشهاى اجتماعى از اسلامگرایى بهسوى فرهنگهاى منحط، محصول بىبرنامگى و یا عدم شناخت چه کسانى است و چرا نتیجهاى از اقدامات این نهادها و سازمانهاى فرهنگى مشاهده نمىکنیم؟
چرا مقام معظم رهبرى بهدرستى مکررا تذکر مىدهند اما تغییرات منفى اجتماعى همچنان ادامه دارد و بدتر از آن بعضى از مسؤولان فرهنگى خود به مدافعان وضع نابسامان مبدل شده و از شاخصهاى فرهنگهاى منحط دفاع کرده و آنرا ترقیخواهى مىشمرند؟
u اشکال از کجاست؟
1. نخست درک و فهم مشترک از مسأله
واقعیت آنست به نظر مىرسد که درک مشترکى از مسأله وجود ندارد. رهبرى نظام بهعنوان ناخداى کشتى امت اسلامى به ابعاد مختلف دیدگاه خود پرداختهاند و جامعه و دلسوزان نیز درستى تحلیل ایشان را هرروزه احساس مىکنند ولى از سوى بعضى از مسؤولان، نظرات و بعضا تفاسیر مختلفى از موضوع ابراز مىشود. طبعا طرح دیدگاههاى مختلف در حوزه نظرى اشکال نداشته و نشان از آزادى فکرى داشته و موجب عمق در فهم موضوع مىشود؛ اما نباید امر بر مسؤولان اجرایى مشتبه شود؟ نظریهپردازى متعلق به حوزه نظرى و دانشگاهها و حوزههاى علمیه است و نه به دولت و نهادهاى اجرایى. موضوعات مطروحه از سوى رهبرى نظام اگر براى حوزههاى فکرى؛ موضوعى براى تحقیق است ولى براى مدیران اجرایى، دستورالعملى براى اجراست. مدیران اجرایى نباید نقش اجرایى خود را نادیده گرفته و در این موضوعات به طرح افقها و تفاسیر متفاوت با رهبرى بپردازند. این اختلاط نقشها نمود کامل و مصداق اتم ولنگارى فرهنگى است.
2. مواجهه پراکنده با مسأله
اولین شرط عقل در مواجهه با یک مسأله؛ تمرکز و همسوسازى نیروها یراى مواجهه مؤثرتر است. توصیه به مدیریت قرارگاهى با پدیده مذکور محصول درک شرایط اورژانسى و نیز درک ضرورت هماهنگى در عمل است. پراکندگى اجرایى ضمن هرز بردن نیروها موجب بروز شکافهاى اجرایى شده و زمینه نفوذى را که رهبرى معظم برآن تأکید نمودهاند، فراهم مىنماید. بنابراین:
1. در گام نخست، شوراى انقلاب فرهنگى و وزارت ارشاد و نهادهایى که مخاطب هشدار رهبرى هستند بهجاى فرافکنى باید خود را مخاطب این اعتراض رهبرى شناخته و مسؤولانه برخورد نمایند.
2. بارویکرد قرارگاهى، مدیریت هماهنگ و یکپارچهاى را در حوزه فرهنگ پدید آورند.
3. نقاط حساس فعلى و آتى از منظر مقام معظم رهبرى را شناخته و دلایل بروز یا عدم رفع آنرا واقعبینانه و علمى آسیبشناسى نمایند.
4. ارزیابى دقیقى از وضع موجود ارایه داده و راههاى حل مسأله سریعا اما با دقت جمعبندى گردد.
5. با تجمیع امکانات و ظرفیتها، نقاط اولویتدار را هدف قرار داده و گامبهگام همزمان با ارزیابى مستمر میزان موفقیت؛ راهبرد مورد نظر رهبرى را پیش برند.
6. طبیعى است که مسیر پیچیده بوده و این مبارزه طبیعت ایستا (استاتیکى) نداشته و باید در نظر گرفت که رقیب همچون ویروسى هوشمند دایما در برابر داروهاى تجویزشده، چهره و رویکرد خود را تغییر مىدهد. بنابراین این نبرد پویا با نفوذ فرهنگى را باید با نظم و انضباط و درایت کامل به پیش برد.
وی در ادامه بهمناسبت سی و هشتمین سالگرد تأسیس جهاد سازندگی و روز جهاد کشاورزی رونق تولید، کار آفرینی و استقلال غذایی ارمغان توجه به جهاد کشاورزی بیان داشت: رکود و بیکارى از یکطرف و آسیبهاى اجتماعى از سوى دیگر، رهبر عزیزمان را نگران کرده و موجبات ناراحتى و افسوس ایشان را برانگیخته است و ایشان هم فورىترین اقدامات در راهحل این موضوعات را اقتصاد مقاومتى و و در درازمدت توجه به فرهنگ و درحال حاضر پرهیز از ولنگارى فرهنگى مىدانند. رهبر انقلاب اسلامى اخیرا در جمع نمایندگان مجلس دهم به موضوع اولویتهاى کارى مجلس دهم پرداختند و با تأکید بر اینکه «اقتصاد»، یک موضوع اصلى است، افزودند: نمایندگان مجلس، در خصوص عملى شدن اقتصاد مقاومتى بسیار تأثیرگذار هستند زیرا مىتوانند مسیر اقدامات اقتصادى دولت را در مسیر اقتصاد مقاومتى قرار دهند و همچنین این موضوع را از دولت مطالبه کنند.
حکیمی فر ادامه داد: ابلاغ پیام امام به روستائیان و فراهم آوردن زمینههای حضور و مشارکت گسترده روستائیان در صحنه انقلاب و اولویت دادن به روستاها بهعنوان پایگاههای اساسی تولید و عدم وابستگی و ارائه خدمات زیربنایی و ایجاد شغل مولد در روستا، فلسفه وجودی نهادی است که با نام «جهاد سازندگی» شکل گرفت و فعالیت خود را در اقصی نقاط محروم و روستایی آغاز کرد.
رویکرد جهاد سازندگی تلاش در صحنههای مختلف اقتصادی اجتماعی با مشارکت فعال مردم بود. تلاشهای مستمر و بیوقفه جهادگران در صحنههای سازندگی، بهرهگیری از عناصر فعال و مخلص، تکیه بر تواناییهای مردم در حل مشکلات و از همه مهمتر حضور در همه عرصههای سازندگی و توسعه، در مدت بسیار کمی این نهاد را به مجموعهای کارساز، کارآمد و پرتوان تبدیل کرد.
خطیب جمعه توپ اغاج با اشاره به عمدهترین اهداف تشکیل جهاد سازندگی تصریح کرد: زدودن فقر و محرومیت از روستاها؛ حرکت بهسوی استقلال و خودکفائی کشور با تلاش در جهت بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی روستاها و مناطق عشایری از طریق توسعه کشاورزی، دامداری، صنایع روستائی و...
- ایجاد زمینه لازم جهت رشد شخصیت والای انسانی روستائیان از طریق مشارکت و نظارت آنان در فعالیتهای روستائی؛
- بسیج اقشار مختلف مردم جهت سازندگی روستاها و فراهم کردن امکان تلاش برای رشد و تکامل آنها.
حکیمی فر بیان با بیان اینکه امام خمینی ره کشاورزی ایران را با فرمان تشکیل جهاد احیا کرد تاکیدکرد: از همان روزهای نزدیک به پیروزی انقلاب، اندیشه کشاورزی و کشاورزان ایرانی، رهبر فقید انقلاب را به خود مشغول داشته بود. در مصاحبهها و سخنرانیها و اعلامیههای روشنگرانه، از کشاورزان به نیکی یاد کرده و نقش و تأثیر ویژه این قشر سختکوش را در رشد اقتصادی و نیل به آبادانی و استقلال سیاسی کشور خاطرنشان میساخت. پیدا بود که امام، دولت و حاکمیت آینده ایران را به سمت و سوی اقتصاد منهای نفت فرا میخواند تا از توازن واردات و صادرات بهرهمند گشته و جامعه ایرانی، خوداتکایی در عرصههای اقتصادی را فراچنگ خود آورد.
وی یادآور شد: بخش کشاورزی در ایران که شامل موارد گفتهشده میشود، حدود 9 تا 15 درصد تولید ناخالص داخلی اقتصاد را بهخود اختصاص داده است. در چند سال اخیر و با شدت یافتن تحریمها، استراتژیهایی برای کاهش مخاطرات اقتصادی کشور و دستیابی به توسعه پایدار در پیش گرفته شده است. این استراتژیها را میتوان بهصورت خلاصه در زیر عنوان اقتصاد مقاومتی دستهبندی کرد چراکه تعریف اقتصاد مقاومتی بر این مبنا استوار است که در شرایط تحریم و فشار خارجی، اقتصاد توانایی شکوفایی را داشته باشد. با این تعریف، جایگزین کردن بخشهای با ریسک کم مانند بخش کشاورزی با بخش پرریسک نفت، یکی از اصول اقتصاد مقاومتی است که امیدواریم مسؤولان کشور به این امر مهم و حیاتی اهتمام بیشتری داشته باشند.
حجت الاسلام حکمت حکیمی فردر ادامه به رحلت حضرت خدیجه س گفت: بخش کشاورزی در ایران که شامل موارد گفتهشده میشود، حدود 9 تا 15 درصد تولید ناخالص داخلی اقتصاد را بهخود اختصاص داده است. در چند سال اخیر و با شدت یافتن تحریمها، استراتژیهایی برای کاهش مخاطرات اقتصادی کشور و دستیابی به توسعه پایدار در پیش گرفته شده است. این استراتژیها را میتوان بهصورت خلاصه در زیر عنوان اقتصاد مقاومتی دستهبندی کرد چراکه تعریف اقتصاد مقاومتی بر این مبنا استوار است که در شرایط تحریم و فشار خارجی، اقتصاد توانایی شکوفایی را داشته باشد. با این تعریف، جایگزین کردن بخشهای با ریسک کم مانند بخش کشاورزی با بخش پرریسک نفت، یکی از اصول اقتصاد مقاومتی است که امیدواریم مسؤولان کشور به این امر مهم و حیاتی اهتمام بیشتری داشته باشند.
وی با اشاره به نقش فرهنگی - اجتماعی حضرت خدیجه(س) تاکید کرد: تصدیق پیامبر اکرم(ص)؛ یکی از راههای مبارزه قریش و دشمنان پیامبر(ص) برای خدشهدار کردن چهرهی ملکوتی حضرت رسول(ص)، توسل به حربهی احمقانهی تهمت بود. تهمتهایی مانند دروغگویی و جنون که قرآن در آیات زیادی به این تهمتها اشاره میکند. ازجمله اقداماتی که حضرت خدیجه(س) در زمینه فرهنگی و اجتماعی انجام داد، تصدیق و تأیید پیامبر(ص) بود.
کمکهای روحی و روانی به پیامبر(ص)؛ یکی دیگر از اقدامات فرهنگی و معنوی حضرت خدیجه(س)، همکاری با پیامبر(ص) جهت زدودن و یا حداقل کمکردن فشار ناراحتیها و مشکلاتی است که به شخص پیامبر(ص) تحمیل کرده بودند.
کاهش نگرانیهای پیامبر اسلام(ص)؛ تسکین دادن ناراحتیهای ناشی از آزار دشمنان اسلام؛ ارشاد و هدایت مردم بهسوی خدا و پیامبر اکرم(ص)؛ حمایت و نقش اقتصادی حضرت خدیجه(س)
پیامبر(ص) فرمود: «هیچ مالی هرگز به من سود نرسانید آنگونه که ثروت خدیجه برای من سود رسانید». نقش تاریخی و فداکاریهای اقتصادی حضرت خدیجه(س) در یاری رسول الله(ص) که مشکلات فراوانی را از پیش پای ایشان برداشت و منجر به آرامش روحی ایشان گردید، بسیار مشهود است.
