فکرکنم از عنوان نامه متوجه شدید مشکلم از کجاست

پاسخ: 

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی

شایسته است بانیان و مسولین مساجد و حسینه ها، بلندگوها را فقط برای مستمعین داخل مسجد و یا حسینیه تنظیم نمایند تا باعث آزار و اذیت کسی نشود.

البته پخش اذان به نحو متعارف براى اعلام داخل شدن وقت نماز صبح به وسیله بلندگو اشکال ندارد، ولى پخش آیات قرآنى و دعا و غیر آن از بلندگوى مسجد، اگر موجب اذیت همسایگان شود، توجیه شرعى ندارد، و بلکه داراى اشکال است.(1)

از نظر شرعی هر گونه ایجاد مزاحمت برای دیگران جایز نیست و پخش ادعیه از بلند گوی مسجد در صورتی که باعث مزاحمت بشود جایز نیست و فقط پخش اذان در وقت نماز، آن هم به خاطر ترویج و اشاعۀ فضای مذهبی و حفظ شعائر دینی، به نظر بی اشکال می رسد. البته این مسأله هم نباید به گونه ای باشد که همسایگان مسجد از آن ابراز ناراحتی کنند. مثلاً صدای بلندگو آرام باشد و یا از یک اذان با مدت زمان کوتاه استفاده شود.

- جالب است بدانید:

از هیچ مرجعی فتوا نداریم که ما اجازه داریم قبل از نماز مردم را از خواب بیدا‌ر کنیم؛ اسمش را هرچه که بگذاریم اعم از مناجات، قرآن، سحرخوانی‌، عزاداری و... حکم خدا تغییر نمی‌کند و حرام خدا حلال نمی‌ شود.

پس بانیان، متولیان و امام مساجد باید با برنامه ریزی های حساب شده، از ایجاد مزاحمت و ضرر رساندن به دیگران پرهیز کنند.

متأسفانه به نظر می رسد برخی از مساجد قصدی برای رعایت این اصل مهم ندارند. مداحی، روضه و قرآن خوانی برای اموات که با صدای غیرقابل تحملی از بلندگوها پخش می‌شود، رعایت حقوق شهروندی و آرامش همسایگان مساجد و حسینیه ها را زیر سوال برده است.

چنانچه برخی مساجد و حسینیه ها اندکی صدای بلندگوهای خود را کم نمایند باعث کاهش گلایه ها و اعتراض ها به سطح بالای صدای بلندگوها خواهد شد و زندگی در کنار مساجد به سنت قدیمی و حسنه مردم کشورمان تبدیل می شود.

- پرسشگر گرامی! اما در مورد مشکلاتی که شما ذکر کردید، ما در این مرکز فقط به مسائل دینی پاسخ می دهیم و مسئولیت کار اجرایی نداریم و شما می توانید مشکل خود را با افرادی که با برنامه های مسجد در ارتباط هستند در میان بگذارید و سعی کنید به نحوی این مشکل را برطرف کنید و همچنین می توانید مشکل خود را با امور مساجد استان خود مطرح کنید.

- نکتۀ پایانی:

از جنبه فقهی، روضه‎خوانی مستحب است؛ ولی اگر برای همسایه‎ها و مردم مزاحمت داشته باشد، نه تنها ثواب و پاداش ندارد، بلکه گناه است. نصب بلندگو بر پشت‎بام مساجد و حسینیه‎ها، و پخش مراسم از آن، مورد نهی علما و مراجع قرار گرفته است. و تنها موردی که جایز شمرده شده است، که صدای بلندگو در بیرون از ساختمان مسجد یا حسینیه، و هر جای دیگری پخش گردد، صدای اذان است. مزاحمت برای آسایش مردم، به هر شکلی که باشد، حرام است و گناه، و از نظر حقوقی و قضایی نیز جرم است و قابل پیگیری، بنابراین متولیّان امور، و گردانندگان مجالس وعظ و خطابه، باید اولاً مراعات حال مردم را بکنند، تا برای آنان مزاحمتی ایجاد نکنند.

پی نوشت:

1. آیت الله خامنه ای، رساله اجوبه الاستفتائات، س 454.

موفق باشید.